Partisinin grup toplantılarındaki konuşmalarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle tazminata mahkum edilen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, itiraz amacıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) açtığı ‘ifade özgürlüğü’ davasını kazandı. Karar bire karşı altı oyla alındı. Tek muhalif oy Türk yargıç Saadet Yüksel’den geldi.
DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre AİHM, Kılıçdaroğlu’nun 31 Ocak ve 7 Şubat 2012 tarihlerindeki konuşmalarında kullandığı ifadeler nedeniyle Türk mahkemeleri tarafından yargılanıp tazminata mahkum edilmesiyle, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ifade özgürlüğünü güvence altına alan 10’uncu maddesinin ihlal edildiği sonucuna vardı.
Kılıçdaroğlu konuşmalarında dönemin başbakanı Erdoğan’ı sert ifadelerle eleştirmiş, ‘din tüccarlığı’ yaptığını söylemişti. Erdoğan, CHP liderine açtığı hakaret davasını kazanmış, konu Mart 2018’de AİHM’e taşınmıştı.
‘Toplumu ilgilendiren konular‘
Fransa’nın Strasbourg kentindeki mahkemenin açıkladığı gerekçeli kararda, Kılıçdaroğlu’nun konuşmalarının ‘toplumu ilgilendiren konular olduğu’, CHP liderinin bu konuşmaları parlamento çatısı altında yaptığı, her birey için değerli ifade özgürlüğünün halk tarafından seçilmiş bir vekil için paha biçilmez olduğu belirtildi.
Türk mahkemelerinin CHP liderinin ifadelerini salt ‘şekil’ açısından ele aldıklarına işaret edilen kararda, mahkemelerin ‘değer yargısı’ ve ‘olgu’ arasında hiçbir ayrım yapmadıkları, ‘sadece başbakanın itibarını zedeleyen unsurları aradıkları’ not düşüldü. Yargının rolünün ‘davalı kişiye eleştiri hakkını hangi stilde kullanacağını göstermek’ değil, ‘dava ortamının, kamu çıkarının ve tartışmalı ifadelerin sahibinin niyetinin belli dozda tahrik ve abartıyı meşru kılıp kılmadığını incelemek’ olduğu kaydedildi.
Mahkeme, Kılıçdaroğlu’na yönelik mahkumiyet kararının ‘kamuyu ilgilendiren bir konuyla ilgili tartışmalarda bireylerin siyasilere yönelik eleştirilerini caydırıcı nitelikte’ olduğu sonucuna da vardı.
AİHM sonuç olarak, ‘ulusal yargının başbakanın özel yaşamına saygı ile Kılıçdaroğlu’nun ifade özgürlüğü arasında ilkeler ve kriterleri adil bir ölçüyle dikkate almadığı’ kanaatine vararak, AİHS’nin ifade özgürlüğüyle ilgili maddesinin ihlaline hükmetti.
Tazminat ödenecek
Mahkeme, Ankara’nın Kılıçdaroğlu’na 6 bin 385 avro maddi, 5 bin avro da manevi olmak üzere toplamda 11 bin 385 avro tazminat ödemesini kararlaştırdı. Ankara karar gereği CHP liderine bin 662 avro mahkeme masrafı da ödeyecek.
AİHM’in Türk yargıcı Saadet Yüksel, karara ek olarak yayımladığı karşıt görüşte, siyasilerin ‘kendilerine muhalif diğer siyasilere karşı kaba, aşağılayıcı, küçük düşürücü ve hor görücü dil kullanmaktan kaçınmaları gerektiğini’ savundu. Kılıçdaroğlu için hükmedilen tazminat kararına da karşı olduğunu bildirdi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.