Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Rusya’da corona virüsü aşısının üretimine onay verilmesine ilişkin, “Rusya’nın açıklamasından anladığımız, etkili bir aşı geliştirilmiş değil, henüz bunların testlerine başlanacağı söyleniyor” dedi.
Ceyhan, “Fiyatı ne olursa olsun bu kadar büyük bir pazardan pay elde etmek için son zamanlarda görülen, daha çok bilim adamlarından değil devlet idarecilerinden ya da aşının sponsoru olan firmadan yapılan açıklamaları biraz temkinli karşılamak lazım” diye konuştu.
Prof. Dr. Ceyhan sözlerini şöyle sürdürü: “Rusya devlet başkanı kızına aşı yaptığını söylemiş. Bu, aşının bulunup da insanlara yapılır durumda olduğunu göstermiyor. Rusya’nın yaptığı aşılamada, aşının henüz klinik testlerine başlanmadığı, Birleşik Arap Emirlikleri’nde testlere başlanacağı söyleniyor.”
‘Rusya onların gerisinde’
Prof. Dr. Ceyhan, insanlarda testlere başlanan altı aşı çalışmasının olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı: “Hatta Rusya onların biraz daha gerisinde gibi görünüyor. ‘Testlere başlamak‘ demek zaten bunun aylar alacak bir sürenin başladığını gösteriyor. Bu testler dört aşamalı. Önce bu testlerde aşıların güvenirliğinin test edilmesi lazım. Bunun için az sayıda insanda güvenirlik testleri yapılacak, sonra giderek artan vaka miktarları ile üç fazla daha testler yapılacak. Bunların her birinde aşı yapılacak, aşının etkinliği için kan testleri yapılacak. Klinik deneyler yapılacak. Bu daha uzun süre alan yöntemdir. Binlerce insana aşı yapılacak, binlerce insana da yapılmayacak ve iki grup karşılaştırılacak. ‘Ne sıklıkta hastalanıyorlar‘ diye. Bu da nereden bakarsanız bakın daha Rusya’nın aşısının önünde çok uzun zaman olduğunu gösteriyor.”
‘Aşı keşfettik lafı aşı bulundu anlamına gelmez’
Son zamanlarda aşı ile ilgili çıkan haberlerin çok dikkatli değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Ceyhan, şunları kaydetti:
“‘Biz bir aşı keşfettik’ lafı, ‘Aşı bulundu ve insanlara yapılıyor’ anlamına gelmiyor. Bu şekilde 100’ün üzerinde aşı var. Bunlar dünyada test ediliyor. Bunların etkili çıkacağının garantisi yok. Bunların hiçbiri de etkili çıkmayabilir. Etkili çıkabilir ama uygulanabilir olmaz ya da uygulanabilir olur. Aşıları iki açıdan değerlendiriyoruz. Bir bireysel, iki toplumsal koruyuculuk olarak.
Bireysel koruyucu olan bir aşı bulmak daha kolaydır. Şöyle düşünün; grip aşısı kadar koruyacak bir aşı bulursanız diyelim ki yüzde 50 tam korudu, yüzde 90 da hastalığın şiddetini hafifletti. Bu kötü bir aşı değildir. Uygulanabilir, insanlar kendilerini bununla koruyabilir.
Ama toplumu koruyup toplumda toplumsal bağışıklık oluşturup bu pandemiyi bitirmeniz demek sizin yüzde 50 koruyucu bir aşı ise yaklaşık dünya nüfusunun tamamını aşılamanız anlamına gelir. Hele bir de 2 dozda etkin olan bir aşı olduğunu düşünürseniz 15-16 milyar doz aşı demektir. Bu korkunç büyük bir pazardır. Bunun fiyatı ne olursa olsun bu kadar büyük bir pazardan pay elde etmek için genellikle son zamanlarda görülen, daha çok bilim adamlarından değil devlet idarecilerinden ya da aşının sponsoru olan firmadan yapılan açıklamaları biraz temkinli karşılamak lazım.
Rusya’nın açıklamasından anladığımız, etkili bir aşı geliştirilmiş değil, henüz bunların testlerine başlanacağı söyleniyor. Tabi bunlar insan testleri bu testlere katılanlardan biri de devlet başkanının kızı olabilir, bu da anormal bir durum değil.”
‘Bir-iki ay içinde üretilip dağıtılması mümkün değil’
Henüz etkili olduğu gösterilen ve insanları koruyabilecek bir aşının olmadığını belirten Ceyhan, sözlerini şöyle noktaladı “Henüz test aşamasında olan aşılar var. Bu aşıların da bulunduğu zamanda diyelim bulundu, üretilmeye başlandı. Hemen bir-iki ay içinde bütün ülkelere herkesin aşılanabileceği kadar üretilip dağıtılması mümkün değil. O noktaya gelebilmek için yıllar gerekir. İnsanların kendilerini aşı yokmuş gibi hazırlayıp bütün alabileceği önlemleri ona göre ayarlaması lazım. Yoksa kısa bir sürede bir aşının uygulamaya gireceğini ve insanları corona virüsüne karşı koruyacağını düşünmüyoruz.”
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.