Soykırımın adı: Srebrenitsa

SREBRENİTSA Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen ve 8 bin 372 Boşnak erkeğin katledildiği Srebrenitsa soykırımının 18. yıl dönümü kapsamında Potoçari Anıt Mezarlığı'nda gerçekleştirilen törende, 409 kurbanın cenazesi, kılınan namazın ardından gözyaşları arasında toprağa verildi. Türkiye'yi Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik'in temsil ettiği törenlere, kurban yakınlarının yanı sıra, dünyanın farklı ülkelerinden birçok vatandaş ve üst düzey devlet yetkilisi katıldı. Törenler kapsamında, ilk olarak, Srebrenitsa soykırımı anıtına ülkeleri temsil eden yetkililer çelenk bıraktı ve saygı duruşunda bulundu. Törene katılan Ömer Çelik, soykırım anıtına çelenk bıraktıktan sonra kurbanların isimlerinin yer aldığı alanı gezdi ve kazılan mezarları ziyaret etti. Tarihte kara bir leke Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Boşnak üyesi Bakir İzzetbegoviç, törende yaptığı konuşmada, Srebrenitsa’nın her zaman dünya tarihinin kara bir lekesi olacağını söyledi. İzzetbegoviç, "Bugün, 18 yıl önce katledilen 407 Boşnak erkeğini ve iki kız kardeşimizi toprağa vereceğiz. Bugün burada 4 babayı da oğullarıyla birlikte toprağa veriyoruz" diye konuştu. Bugün defnedilen kurbanların arasında, en küçük soykırım kurbanının da olduğunu hatırlatan İzzetbegoviç, "Anne ve babası, bebeklerine isim vermeye bile fırsat bulamadı" dedi. Srebrenitsa soykırımında katledilen 14 yaşındaki iki çocuğun da bugün toprağa verildiğini belirten İzzetbegoviç, sözlerine şöyle devam etti: "Geçen 18 yıl boyunca kendimize hep aynı soruyu soruyoruz: Onların suçu neydi? Normal insan varlığı için günlerce süren sistematik katliamlar akıl alacak bir şey değildir. Akrepler adlı Sırbistan özel polis birliği mensuplarının aç ve sussuz Srebrenitsalı çocuklara sıktığı kurşunlar, modern dünya medeniyetinin kalbine de sıkılmıştır. Bu farklı bir boyut da bütün bunların BM bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin gözlerinin önünde olmasıdır. Belki de sadece Hitler'in toplama kamplarında kurbanların masumiyeti, suçlular tarafından bu kadar acımasızca ezildi." Nefrete, barış ve hoşgörü ile cevap verilmesi gerek Avrupa Birliği'nin (AB) Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko da dünyadaki herkesin, Potoçari Anıt Mezarlığı'nda defnedilen bütün kurbanlar için saygı duruşunda bulunması gerektiğini söyledi. Nefrete, barış ve hoşgörüyle cevap verilmesi gerektiğini yineleyen Inzko, "Bir Müslüman kadın ve bir Fransiskan papazın bire bir aynı mesajının önemini vurgulamak isterim. Birisinin bana yazdığı mektupta diğerinin yayımladığı kitapta nefrete, barış ve toleransla yanıt verilmesi gerektiğine işaret etmesi, küresel bir mesajdır" diye konuştu. Srebrenitsa’da Temmuz 1995'te yaşananlarının unutulmaması gerektiğine işaret eden Inzko, "Bosna Hersek'i tanımak istiyorsak Srebrenitsa’yı tanımamız lazım, çünkü Srebrenitsa'yı tanımayan Bosna'yı da tanıyamaz" dedi. Bosna Hersek Reis-ul Uleması (Diyanet İşleri Başkanı) Huseyin Kavazoviç ise soykırıma sahne olan Srebrenitsa'nın Bosna Hersek'in temeli olduğunu vurguladı. Konuşmaların ardından Reis-ul Ulema Kavazoviç, 409 kurbanın toplu cenaze namazını kıldırdı. Kılınan namaz ve okunan duaların ardından kurbanların cenazeleri, törene katılan yakınları ve vatandaşlar tarafından toprağa verildi.