Teklif gerçek bir fırsat taşıyor

WASHINGTONBeyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, günlük basın toplantısında, Rusya’nın teklifiyle ilgili olarak, bu süreçte bazı aşamalar olduğunu belirterek, bu teklifin başarılı olması halinde, kimyasal silahların Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in kontrolünden alınması ve tamamen yok edilmesi bağlamında gerçekten samimi ve teyit edilebilir bir yol sunacağını kaydetti. Carney, “Süreci tamamlamak zaman alacak ama uygulama süreç tamamlanmadan başlayabilir” dedi. Bu konuda Rusya ile çalışacaklarını ifade eden Carney, sürecin teyit edilir ve kredibilitesi olan bir süreç olması gerektiğini de kaydederek, “Bunun başarılıp başarılmayacağını denemek için partner ve müttefiklerimizle çalıyacağız” dedi. Carney, Suriye’nin 20 yıl kimyasal silahı olduğunu inkar etmesinin ardından bunu kabul edip, Kimyasal Silahlar Konvansiyonu’nu imzayalamayı kabul etmesiyle Rusya’nın da iki yıl boyunca BM Güvenlik Konseyi ve diğer yerlerde Esed’e yönelik adımları engellemesinin ardından yapıcı rol oymayı teklif etmesini “kaydadeğer” şeklinde değerlendirdi. Askeri eylem seçeneği hala masada Bu gelişmelerin ABD’nin ciddi askeri eylem tehdidi nedeniyle yaşanması dolayısıyla bu seçeneğin de hala masada olduğunu vurgulayan Carney, ABD Başkanı Barack Obama’nın bu tür bir diplomatik girişimin yoksunluğunda doğru yolun sınırlı askeri eylem olduğuna inandığını bildirdi.  Rusya’nın adım attığını ve teklif ortaya koyduğunu, Amerikan ve Rus delegasyonlarının Cenevre’de görüşeceğini, aynı zamanda BM’de, Güvenlik Konseyi tasarısının nasıl olacağı konusunda tartışmaların bulunduğunu belirten Carney, bu sürecin tüm katılımcıların ciddeyetini test edeceğini dile getirdi. Carney, “Süreç, gerçekten izlenmesi gereken doğru yol ve meyvelerini alıp alamayacağımızı göreceğiz” ifadesini kullandı.   Carney, yine de Suriye’nin sözlerini gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğine kuşkucu baktıklarını da belirtti. Rusya’nın bu yola gideceğine dair çok az iyimserlik vardı Carney, bir soru üzerine, Obama ve Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin’in G20’de genel olarak Suriye’nin kimyasal silah stoklarının kontrolüne yönelik konuştuklarını, bu konuşmanın farklı versiyonlarının ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov arasında gerçekleştiğini, ancak Lavrov’un açıklamasına kadar bu yolun açık olmadığını, çünkü geçmişte Rusya’nın Suriye konusunda oynadığı rollerin deneyimiyle bu konuda çok fazla iyimserliğin bulunmadığını ifade etti.   Carney, benzer başka bir soru üzerine, Bakan Lavrov’un açıklamasından önce bu yolun izleneceğine dair hiçbir belirti olmadığını tekrarladı. Bu gelişmeyi memnuniyetle karşıladıklarını ifade eden Carney, “Geçmişteki pozisyonları nedeniyle Rusya’nın bu yola gideceğine dair çok az iyimserlik vardı” dedi. Carney, Suriye’nin üç gün önce reddettiği kimyasal silah stoğunu şimdi kabul etmesini ve Kimyasal Silahlar Konvansiyonu’nu imzalayacağını söylemesini de memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi. İsrail Deniz Kuvvetleri'nin düzenlediği törende konuşan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, Suriye’nin kimyasal silahlarının denetime açılması önerisi ve olası askeri operasyonun ertelenmesi konularında değerlendirmelerde bulundu. Netanyahu, Rusya'nın "Suriye'deki kimyasal silahların uluslararası denetime açılması" yönündeki teklifine ilişkin, "Suriye bunu tamamen yerine getirirse kabul edilebilir bir öneri" dedi.