Suriye'de ateşkes: Çatışmalar sona erdi mi?

Ateşkesin hangi silahlı isyancı grupları içerdiğiyle ilgiliyse çelişkili bilgiler geliyor.

Türkiye ve Rusya'nın garantörlüğünde hazırlanan ateşkesi takiben bir ay içinde Kazakistan'da barış görüşmelerinin başlaması hedefleniyor.

Muhaliflere yakın, İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları İçin Gözlemevi (SOHR) ülkenin genel olarak sakin bir gece geçirdiğini açıkladı.

SOHR bununla birlikte ülkenin kuzeyindeki Hama Eyaleti'nde isyancılar ve Suriye ordusu güçleri arasında çatışmalar yaşandığını belirtti.

SOHR Genel Müdürü Rami Abdülrahman AFP haber ajansına yaptığı açıklamada, "Bazı küçük isyancı gruplar ve hükümete sadık güçler, kendi varlıklarına son verdiği için ateşkesi yıkmak istiyor" dedi.

Şam'ın doğusundaki Doğu Guta bölgesinin sakinleri de, ateşkesin uygulamaya girmesinden iki saatten daha az bir süre sonra silah sesleri duyduklarını belirtti.

Ülkenin kuzey doğusundaki İdlib Eyaleti'nden de ayrıntısı öğrenilemeyen çatışma haberleri geldi.

Kim ateşkes kapsamında, kim değil?

Perşembe gününden bu yana ateşkesin hangi isyancı grupları içerdiğiyle ilgiliyse farklı bilgiler geliyor.

Türkiye anlaşmanın, BM Güvenlik Konseyi tarafından 'terörist' örgüt listesinde yer alan grupları kapsamayacağını söyledi.

Suriye ordusundan yapılan açıklamada, IŞİD ve Nusra Cephesi ile bu örgütlerle bağlantılı grupların kapsam dışı olduğu belirtildi.

Rusya Savunma Bakanlığı yayımladığı bir açıklamada ateşkese yedi örgütün katıldığını belirtti.

Bakanlığın açıklamasında şu bilgiler yer aldı:

• Feylak el Şam: 19 müfereze, 4 bin üyeye sahip. Halep, İdlib, Hama ve Humus Eyaletleri'nde faaliyet gösteriyor.
• Ahrar'uş Şam: Tam adı, Ahrar'uş Şam İslami Hareketi. 80'den fazla müfrezesi, 16 bin üyesi var. Halep, Şam, Deraa, İdlib, Lazkiye, Hama ve Humus'ta faaliyet gösteriyor.
• Ceyş'ül İslam (İslam Ordusu): 64 müfrezesi, 12 bin üyesi var. Halep, Şam, Deraa, Deyr ez-Zor, Lazkiye, Hama ve Humus'ta faaliyet gösteriyor.
• Suvar el Şam: Sekiz taburu, yaklaşık 2500 üyesi var. Halep, İdlib ve Lazkiye'de faaliyet gösteriyor.
• Ceyş'ül Mücahidin: 13 müfrezesi, yaklaşık 8000 üyesi var. Halep, İdlib ve Hama'da faaliyet gösteriyor.
• Ceyş İdlib: Üç büyük müfrezesi, 6000'den fazla üyesi var. İdlib'de faaliyet gösteriyor.
• Cephet el Samiye (Şamiye Cephesi): Beş büyük müfrezesi ve yaklaşık 3000 üyesi var. Halep, İdlib ve Şam'da faaliyet gösteriyor.

Bu örgütlerden Ahrar'uş Şam ve Ceyş'ül İslam (İslam Ordusu) Suriye'deki büyük isyancı gruplardan ve ikisi de ÖSO çatısı altında değil.

Reuters haber ajansına konuşan bir Ahrar'uş Şam yetkilisi, grubun anlaşmaya dair bazı şerhleri olduğunu ve henüz anlaşmayı imzalamadıklarını söyledi.

Kim anlaşmaya dahil değil?

Açıklamalardan, IŞİD ve Nusra Cephesi'nin ateşkese dahil olmadığı anlaşılıyor.

Ancak Reuters haber ajansına konuşan bazı isyancı grup yetkilileri, Nusra Cephesi'nin de ateşkesin parçası olduğunu söyledi.

Nusra Cephesi, yıl içinde adını Şam'ın Fethi Cephesi olarak değiştirdiğini ve El Kaide ile bağını kopardığını açıklamıştı ancak örgüt, bu adımın sadece göstermelik olduğu eleştirilerine maruz kalmıştı.

İdlib gibi, Nusra Cephesi ve ÖSO bünyesindeki gruplar dahil çeşitli isyancı örgütlerin birlikte hareket ettiği yerlerde ateşkesin nasıl uygulanacağı önemli sorulardan biri.

Kürt gücü YPG'nin de (Halk Savunma Birlikleri) ateşkesin dışında olduğu belirtiliyor.

Ancak hali hazırda YPG ile Suriye yönetimi güçleri arasında büyük çatışmalar yaşanmıyor.

Bununla birlikte Türkiye, Fırat Kalkanı Harekatı'nın hedeflerinden birinin de YPG olduğunu söylüyor.

Anlaşma ne kadar süre için geçerli?

Anlaşmanın tarafları, ateşkesin uzun süreli olması için çaba gösteriyor gibi duruyor.

Yıl içindeki bazı ulusal çaplı ateşkes denemeleri kısa sürmüştü.

Ancak Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, 'ortada, ülkede akan kanı dökmek ve ülkenin geleceğini kurmak için gerçek bir şans olduğu olduğunu' söyledi.

İsyancı grupların son dönemde kayıp yaşıyor olması, ateşkesin bu kez daha sağlam olmasını sağlayabilir gibi duruyor.

Suriyeli farklı siyasi grupları ve silahlı örgütlenmeleri bünyesinde barındıran çatı örgütü Yüksek Müzakere Komitesi, Perşembe günü, 'isyancıların kısıtlı kaynakları nedeniyle savaşa devam etmesinin mümkün olmadığını' söyledi.