Bitlis Garzan Mezarlığı’ndan çıkarılan 261 cenazenin, Kilyos Mezarlığı’ndaki kaldırımın kazılarak, 18 mezarlık için açılan bir alanda üst üste gömülmesine Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Başkanı Şebnem Korur Fincancı da tepki gösterdi. Fincancı bu uygulamanın ‘işkence suçu’ olduğunu vurguladı.
MA’dan Erdoğan Alayumat’a konuşan Korur-Fincancı, 19 Aralık 2017’de ailelerinden habersiz çıkarılan cenazelerin İstanbul Kilyos’ta kaldırımda üst üste gömülmesi meselesine tepki gösterdi.
Mezarlıkların yaşamını yitirenlerin anılması ve yas süreçlerinin sağlıklı işleyişi için gerek duyulan bellek mekânları olduğunu ancak Türkiye’de ölülerin yaşayanlar gibi “makul” ve “makul olmayanlar” diye ikiye ayrıldığını vurguladı.
Yaşamını yitirenlerin kendilerine ait kimlikten arındıklarını dile getiren Korur-Fincancı, mezarlığa ya da mezar yerine, gömme geleneklerine yönelik saldırılar ve eylemlerin aslında cenaze sahiplerine yönelik olduğunu belirtti.
‘İŞKENCE SUÇUDUR’
Garzan Mezarlığı’ndan çıkarılan cenazelerin tamamının kimliği belirsiz olmadığına dikkat çeken Korur-Fincancı, şöyle devam etti: “Tümüne yönelik bir mezar açma ve 3 yıla yayılan bir kimliklendirme, daha doğrusu kimliklendirmeme ve bu şekilde gömme, yaşamını yitirenlerin yakınlarına yönelik kasıtlı bir acı vermektir. Dolayısıyla bu yapılanlar işkence suçu kapsamında değerlendirilmelidir” dedi.
Cenazelerin kaldırıma gömülmesinin doğrudan muhatabının Mezarlıklar Müdürlüğü olduğunu söyleyen Korur-Fincancı, “Mezar yerlerine yönelik saldırılar insan hakları ihlalidir. Özellikle de yukarıda belirttiğim gibi ölenlerin yakınlarına yönelik bir hak ihlali olarak değerlendirilmelidir. Mezar açma ve inceleme süreçlerinin de yakınların acısını artırmayacak yöntemler gözetilerek yapılması gerekmektedir” dedi.
KONU MECLİSE DE TAŞINMIŞTI
Hakların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Garzan Mezarlığı’ndan çıkarılan 261 cenazenin, İstanbul’da bulunan Kilyos Mezarlığı’ndaki kaldırımın kazılarak, 18 mezarlık için açılan bir alanda üst üste gömülmesini Meclis gündemine taşımıştı.
Nuran İmir, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a, “Cenazeleri üst üste yığarak beton yığınları ile üstünü kapatmak hangi hukuka, vicdana ve adalete sığmaktadır? Bu vahşeti hangi gerekçelerle açıklamayı planlıyorsunuz?” diye sormuştu.
HDP Milletvekili Ayşe Sürücü de verdiği önergede, “Ölümün politika malzemesi haline getirilmesi toplumsal travmayı derinleştirir, ortak toplumsal hafızada kopuşlar yaratır” demiş ve 261 cenazenin toplu bir şekilde gömülmesiyle ilgili Meclis araştırması talep etmişti.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.