İsrail, Kıbrıs meselesinde neden sessiz kaldı?

Doğu Akdeniz'deki EastMed Boru Hattı'nın önemli paydaşlarından olan İsrail, yakın bölgesel müttefikleri Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) aksine, Türkiye'nin Kıbrıs'a yönelik açıklamalarına sessiz kaldı.

İsrailli gazeteci Rina Bassist'in Al Monitor'da yayınlanan analizine göre, İsrail'in diğer bölge devletlerinin aksine, Türkiye'nin Kıbrıs'taki tutumuna sessiz kalmasının iki temel sebebi var. Bunlardan ilki 2010 yılında gerçekleşen Mavi Marmara baskını ile birlikte bozulan ilişkileri onarma çabası. İkincisi de uluslararası toplumun, Türkiye'nin Kıbrıs'taki pozisyonu ile İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak girişimi arasında herhangi bir paralellik kurmasını engellemek. 

Bassist, analizinde bu durumu şu sözlerle özetledi:

"Uluslararası toplumun büyük çoğunluğu gibi İsrail de Kuzey Kıbrıs'taki Türk destekli hükümeti tanımadı. Yine de, yıllar geçtikçe İsrail bu konuda temkinli davrandı ve diplomatik yorumlarını iki nedenden dolayı sınırladı. İlk sebep, Kudüs'ün Ankara ile ilişkileri onarmaya yönelik sürekli çabalarıydı. İkili ilişkiler, 2010 yılındaki Mavi Marmara olayında, Türk aktivistlerin İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından Gazze Şeridi açıklarında öldürüldüğü tarihten bu yana önemli ölçüde kötüleşti. İsrail yıllardır, en azından bir dereceye kadar ilişkileri yeniden kurmaya çalışıyor. Kudüs'ün bu sessiz kalma politikasının ikinci nedeni ise uluslararası toplumun o bölgedeki 'Türk işgali' ile İsrail'in Batı Şeria'yı işgali arasında herhangi bir paralellik kurmayacağı umuduydu..."

"TÜRKİYE'NİN KIŞKIRTICI EYLEMLERİ"

Öte yandan, İsrail Başbakanı Naftali Bennett, Rum Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides ile 27 Temmuz'da Kudüs'te bir araya geldi. Kıbrıslı bakan Bennett'le görüşmesinin ardından Dışişleri Bakanı Yair Lapid ve daha sonra da Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'u ziyaret etti.

İsrail Dışişleri Bakanlığı'na göre, Lapid toplantıda "Türkiye'nin Kıbrıs'taki kışkırtıcı eylemleriyle ilgili derin endişelerini" dile getirdi. Bakanlık, dışişleri bakanlarının ticaret, su ve enerji de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda ikili işbirliği alternatiflerini ele aldığını belirtti. Herzog'un ofisinden yapılan açıklamada, iki ülke temsilcilerinin, "bölgesel ve uluslararası ortak çıkarları" tartıştığı belirtildi.

"İSRAİL, RUMLARIN YANINDA KONUMLANDI"

Lapid, Rum meslektaşı Christodoulides ile görüşmesinde, Türk makamlarının Maraş'ın yeniden yerleşime açılmasına ilişkin açıklamalarına tepki gösterdi. Bassist'in ifadesiyle, "İsrail, Türkiye'ye, Kudüs'ün Kuzey Kıbrıs konusundaki anlaşmazlıkta Rum tarafı ve Yunanistan'ın yanında yer aldığına dair açık bir sinyal gönderdi."

Bassist'e göre, "Bütün bu gelişmeler, Kudüs'ün şimdilik Yunanistan ve Kıbrıs ile olan stratejik ittifakını, Türkiye ile bağların yeniden kurulmasına tercih ettiğini ya da en azından, Türkiye ile bağların yeniden kurulmasının bir gecede değil, biraz zaman alabileceğini gösteriyor."