• BIST 8718.11
  • Altın 2244.661
  • Dolar 32.3343
  • Euro 35.1498
  • Lefkoşa 12 °C
  • Mağusa 11 °C
  • Girne 14 °C
  • Güzelyurt 11 °C
  • İskele 11 °C
  • İstanbul 8 °C
  • Ankara 4 °C

Beslenmede Proteinlerin Önemi

Gaye TAŞKENTLİ

Büyüme ve gelişme için temel besin öğelerinden biri proteinlerdir.

Proteinler, birçok hücrenin görevini yerine getirmesinde rol oynar.  Özellikle bağışıklık sistemini oluşturan hücrelerin, enzimlerin ve hormonların yapısını oluştururlar.

Kana kırmızı rengini veren hemoglobinin yapımı için protein gereklidir.

Hayvansal kaynaklı proteinler: Et, tavuk, balık, süt ve ürünleri

Bitkisel kaynaklı proteinler: Tahıllar, kuru baklagiller, kuru yemişler

Proteinler, aminoasitlerin birleşmesinden oluşur. Aminoasitlerin bir kısmı vücutta üretilirken, bir kısmı üretilemediği için protein kaynaklı besinlerle alınması gerekir. Protein içeren besinler tüketildikten sonra, mide ve ince bağırsakta aminoasitlere ayrılıp, kana geçerler. Vücutta yapılamayan elzem aminoasitler, hayvansal kaynaklı besinlerde daha fazla bulunur. Yeterli miktarlarda elzem aminoasitleri içeren protein kaynakları (et, balık, süt vs.), sindirim sisteminde fazla kayba uğramadan vücuda alınır.

Bazı besinlerin 100 gramında bulunan protein miktarları:

Tavuk eti: 23.2,  Dana eti: 19.7,  Yumurta (2 adet): 12.1,  Yoğurt: 3.4,  Süt: 3.3,  Kuru baklagiller: 22

Yeterli ve dengeli bir beslenme programında enerjinin %12-15’i proteinlerden sağlanmalıdır.

Hangi durumlarda protein gereksinmesi artar?

Hamilelik ve emziklilik döneminde protein gereksinmesi artar. Ayrıca yanık, ameliyat ve enfeksiyon hastalıkları gibi sağlık sorunlarının görüldüğü bazı durumlarda vücuttan fazla protein atımı olur ve besinlerle daha fazla protein alınması gerekir.

Sporcuların çoğu önerilen miktarlardan fazla protein tüketmektedir. Yapılan çalışmalarda vücut ağırlığının kilogramı başına 1-1.5 g protein tüketimi sporcuların gereksinimini karşılayabilmektedir.

Kandaki protein ve aminoasitlerin düzeyi, kişinin yeterli protein alıp, almadığının gösterir.

Fazla protein tüketiminin sağlığa olumsuz etkileri nelerdir?

Vücut ihtiyacı kadar proteini kullanır ve fazlası yağa dönüşür. Fazla protein tüketimi, kanda ürik asit seviyesinin artmasına ve gut hastalığının gelişmesine neden olur. Böbrek taşının oluşma riskini artar. Ayrıca böbreklerin yükünü artırarak, böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açar. Yapılan çalışmalar, fazla hayvansal kaynaklı protein tüketiminin kanser, osteoporoz (kemik erimesi) ve tip 2 diyabet gibi hastalıkların gelişme riskini artırdığını göstermiştir.

Yüksek protein içeren mamalarla beslenen bebeklerin, anne sütüyle beslenen bebeklere oranla vücut ağırlığı daha fazla olmaktadır.

Yetersiz protein alımı ne gibi sorunlara yol açar?

Hücreler sürekli olarak değişip yenilenmektedir. Vücutta kısa süreli yetersizlikleri giderebilecek kadar az miktarda protein vardır. Yeterli düzeyde protein alınmadığında,  yıkılan hücreler yenilenemez. Büyüme-gelişme geriler, besinlerin sindirimi, emilimi bozulur ve kansızlık gelişir. Ayrıca iştah azalır ve yaralar geç iyileşir.

Yeterli ve dengeli beslenerek, vücudumuzun günlük protein ihtiyacını karşılayabiliriz.

  • Yorumlar 0
  • Facebook Yorumları 0
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları