Daha fazla ilerleme kaydetmesi ve adaleti sağlamak amacıyla sürekli gelişim göstermesi beklenen Avrupa, yalnızca son derece demokratik bir özellik taşıyan feminist projenin anlaşılmasıyla gerçekleştirilebilir. Avrupa vatandaşlarının %52'sini kadınlar oluşturmaktadır; dolayısıyla, demokratik bir Avrupa'nın feminist bir Avrupa olması kaçınılmazdır.
5 Aralık 2023'te 50'den fazla Avrupalı feminist, siyasi liderlere AB'deki kadın haklarını uyumlaştırma çağrısında bulunmak üzere Nantes'da (Fransa) bir konferans için bir araya geldi. Bu toplantının amacı, farklı AB ülkelerinden seçilecek kadın hakları açısından en ilerici yasaları Avrupa Birliği'nde yaşayan tüm kadınlara uygulayabilmekti.
2009 Avrupa Parlamentosu seçimlerinden bu yana bazı AB ülkelerinin siyasi gündemlerinde yer alan bu girişim, Simone de Beauvoir ve Gisèle Halimi tarafından 1971 yılında kurulan Fransız 'Choisir- la cause des femmes' derneğinin yürüttüğü çalışmalardan doğmuştur. Derneğin gönüllüleri, kadınların hayatlarının her alanını etkileyen kadın haklarına dair yasaları; cinsel haklar ve üreme hakları, aile hukuku, cinsiyete dayalı şiddete karşı mücadele, kadınların ekonomik bağımsızlığı ve siyasi yaşama katılımları konularında karşılaştırmışlardır.
Ardından Avrupa vatandaşlarının ve AB'deki göçmenlerin özgürleşmesini sağlayacak bir yasama paketi oluşturdular. Bu paket, kesişimsellik yaklaşımını benimseyerek, kadınların ve LGBTI+’lerin haklarını destekleyen en ileri yasal düzenlemeleri içermektedir. Bu yaklaşım, her kadının cinsiyet ayrımcılığını farklı şekillerde deneyimlediğini ve kadınların sosyal durumları, etnik kökenleri, inançları, engelleri vb. nedenlerle de ayrımcılığa uğrayabileceğini dikkate almaktadır.
3-6 Aralık 2023 tarihleri arasında Nantes'ta gerçekleşen toplantıda, bu öneriler üzerine tartışmalar yaptık. Barışın yanı sıra insani, sosyal, ekonomik haklara karşı var olan olağanüstü tehditleri dikkate alarak, AB'nin kadınları ve LGBTI+’ları koruyacak güçlü siyasi adımlar atması gerektiğinde hemfikir olduk.
Böylece, kadınların ve LGBTI+’ların aşağıda belirtilen tehlikeler karşısında en savunmasız olanlar arasında yer aldığını bir kez daha teyit ettik:
- uluslararası krizler: silahlı çatışmalar ve soykırım;
- anti-feminist, toplumsal cinsiyet karşıtı, göçmen karşıtı, AB karşıtı ve aşırı sağın iktidara gelmesiyle bağlantılı demokratik krizler. Bu gruplar şu anda Avrupa'da ve dünya genelinde birçok hükümet ve parlamentoda iktidarı ellerinde tutmaktadır;
- Ekonomik krizlerden beslenen ve sosyal eşitsizlikleri daha da kötüleştirerek aşırı yoksulluğun ortaya çıkışını hızlandıran arsız ultra-liberalizmin yükselişi;
- Büyük bir göç dalgasına neden olacak ve ölüm oranlarını arttıracak olan küresel iklim krizi.
Kaçınılmaz gibi görünen tüm bu felaketler karşısında, Avrupa'nın kadın ve LGBTI+ haklarının savunulmasında öncü bir rol oynaması gerektiğini vurguluyoruz. AB yok olmak istemiyorsa ya da Avrupa Parlamentosu'nda iktidarı ele geçirmeye hazırlanan ana muhalifleri tarafından domine edilmek istemiyorsa harekete geçmek zorundadır. Bu, AB'nin temel değerleri, özellikle de demokrasi, insan onuru ve hakları, sosyal haklar ve eşitlik anlayışı doğrultusunda en ilerici partileri tarafından yapılmalıdır.
Bu ilerici partilerin Avrupa seçimlerine katılacak adaylarını aşağıdaki yasama paketini kabul etmeye ve seçildikleri zaman uygulamaya çağırıyoruz:
- 1-Kapsamlı bir cinsel eğitim;
- 2-Modern doğum kontrol yöntemlerine ücretsiz erişim;
- 3-Yasal ve güvenli kürtaja serbest erişim;
- 4-Kürtaj hakkının Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'na eklenmesi;
- 5-Tüm çiftler için evlenme hakkı;
- 6-İster bekar isterse evli, ister eşcinsel ister trans birey olsun, herkes için evlat edinme ve tıbbi destekli üremeye erişim hakkı;
- 7-Kişinin kendini tanımlamasına dayalı yasal cinsiyet tanınmasının kabul edilmesi;
- 8- Tecavüz ve cinsel şiddet tanımlarının açık bir rıza üzerine kurulu olması;
- 9-Toplumsal cinsiyete dayalı şiddet ve cinsel şiddete ilişkin önleme, farkındalık yaratma, profesyonellere yönelik eğitim, mağdurlara destek, uzmanlaşmış mahkemeler ve bunların uygulanması için önemli bir bütçe içeren çerçeve yasaların kabul edilmesi;
- 10-Tüm Avrupa ülkelerinde asgari yaşam ücreti;
- 11-Annelik izniyle aynı süreye sahip zorunlu babalık izni ve devredilemeyen ebeveyn izni;
- 12-Eşit işe eşit ücretin sağlandığı etkili bir yasa;
- 13-Tüm seçimlerde kadın ve erkek adayların sırayla yer aldığı kesin bir düzenlemeye sahip orantılı oy pusulası;
- 14-Siyasi parti finansmanının, karar alma mekanizmalarındaki etkin eşitlik şartına bağlanması;
- 15-Feminist derneklere mali destek ve feminist politikalar için etkin finansman desteği;
- 16-Herkes için etkin bir dolaşım özgürlüğü.
Kadınlar için Avrupa'nın en iyisini düşünen herkesi, bu yasama projesini kendi ülkelerinde desteklemek ve ileriye taşımak amacıyla aramıza katılmaya davet ediyoruz. Bu, hem kararlılık hem de ortak bir cesaret gerektiriyor. Acilen harekete geçmemiz gerekiyor!
Derya Beyatlı
İnsan Hakları Platformu Direktörü
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.