Sağlık Bakanı Ahmet Gülle’ye Sorular

Günde bir bakanımıza yazılı olarak HÜKÜMET PROGRAMINDA halka vermiş oldukları vaat ve sözleri hatırlatacak ve cevap bekleyeceğim. 12/2006 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Yasası, 5nci maddesinin 1nci fıkrasında; “HERKES BİLGİ İSTEME HAKKINA SAHİPTİR.” demektedir. Ne kadar da güzel yazılmış. Az ve öz bir biçimde… Ben da “o” herkesten biri olduğuma göre, soruyor ve cevap bekliyorum: Dördüncü soru demeti Sağlık Bakanı Ahmet Gülle’ye; 6 Eylül 2013 tarihli CTP-BG, DP-UG Hükümet Programında vermiş olduğunuz aşağıda sıralamış olduğum sözlerden ve vaatlerden hangilerini gerçekleştirmiş bulunuyorsunuz.

1. Sağlık hizmetlerinin organizasyonu, yönetimi, denetimi, geleceğe yönelik stratejik planların yapılabilmesi, istatistikî bilgilerin toparlanabilmesi amacıyla Sağlık Bakanlığı örgütlenmesinin yeniden oluşturulması ve gelişen ihtiyaçlara göre daha fonksiyonel hale getirilmesi hedeflenecekti. Bu hedefe ulaşıldı mı? Örgütlenme yeniden oluşturuldu mu?
2. Ülkemizde sıklıkla görülen sağlık sorunlarından olan kalp ve damar hastalıkları, kanser, diyabet, obezite, hipertansiyon ve benzerleri, çoğunlukla tükettiğimiz gıdalarla, yaşam alışkanlıklarıyla bağlantılı hastalıklardır. Bu hastalıklara yakalanan kişiler ve ailelerinde ciddi travmalar oluşmakta, psikolojik, sosyal ve ekonomik büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu nedenle, sağlıkta en önemli konu, bu hastalıkların oluşmasının önüne geçmek, hastalıkları imkânlar ölçüsünde minimuma indirmek yani koruyucu sağlık hizmetlerinin etkili şekilde verilmesidir. Bu nedenle toplumda ciddi bir farkındalık yaratılması amacıyla koruyucu sağlık hizmetleri ile sürekli eğitim, tarama ve araştırma çalışmaları düzenli bir şekilde sürdürülecektir. İlgili otoritelerin bir araya getirilerek sık ve düzenli aralıklarla, sektördeki sivil toplumun da içinde yer alacağı katılımcılık ve açıklık ilkesiyle gıda güvenliği ve çevre sağlığı denetimi mekanizmalarının güçlendirilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, ana-çocuk sağlığına özel bir öncelik verilerek bu amaçla ana-çocuk sağlığı birimi oluşturulacak, istismara uğrayan çocukların tanı, tedavi ve rehabilitasyonu için Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM) kurulacaktır. Yukarıdaki hedeflere ulaşmak için hangi çalışmalar yapılmıştır? ÇİM Yasa tasarısı ne durumdadır? Bahsedilen hastalıklarla ilgili basında sürekli olarak çıkan dünyanın üst sıralarındaki dereceler doğru mu? Değilse gerçek durum nedir?
3. Toplumumuzda ciddi bir sağlık tehdidi haline gelen kanser hastalığının tedavisinde, kamu sağlık servislerimizde şu an için radyoterapi hizmetleri verilememektedir. Mevcut çocuk ve yetişkin onkoloji servislerinin fiziki altyapı koşulları ise günümüz şartlarında yetersizdir. Bu nedenle kanser tedavisinde gerekli tüm sağlık hizmetlerinin hastalara kamu sağlık servislerinde sunulabilmesi, ayrıca hastaların kendi ülkelerinde, konforlu bir şekilde gerekli tedavilerinin yapılabilmesi ve hastaların yurtdışı tedavi masraflarının en aza indirgenmesi için Onkoloji Hastanesi yapılacaktır. Toplam 5900 m2 alan, 56 normal, 6 yoğun bakım yatağı olmak üzere 62 yatak kapasiteli hastane için Ekim’13 ayında ihaleye çıkılacak ve bir yıl içerisinde, Onkoloji Hastanesi Projesi tamamlanacaktır. Kanserle savaş konusunda sürekliliği sağlamak amacıyla kurumsal bir yapı oluşturulması hedeflenmektedir. Onkoloji Hastanesi için yaklaşık 1 yıllık gecikme ile ihaleye çıkıldığı ve inşaatın devam ettiği bilinmektedir. Radyoterapi hizmetleri ne durumdadır? Yeni hastane sadece kanser ile ilgili mi olacaktır? Yoksa şimdiden bazı alanlarının başka branşlar tarafından parsellendiği doğru mudur?
4. Sağlık hizmetlerinin sunumu kamu ve özel bir bütün olarak anayasal hak ve ilkeler temelinde, sürdürülebilirlik, verimlilik, kesintisiz, kolay erişilen kaliteli sağlık hizmeti anlayışıyla yeniden düzenlenecekti. Kamu Sağlık Çalışanları Yasası bu ilke ve anlayışlar temelinde, sağlık çalışanlarının yönetimde sorumluluk aldığı özerk hastane yönetimleri perspektifiyle yeniden düzenlenecekti. Bu düzenlemelerin hizmeti verenlerin ve alanların da memnun olacağı bir temelde yapılması planlanmakta idi. Kamu Sağlık Çalışanları Yasası ile ilgili son durum nedir? Kaliteli sağlık anlayışı ile ilgili yaptığınız ya da yapılmakta olan faaliyetler ne durumdadır?
5. Kamu sağlık servisleri altyapı, donanım ve tıbbi teçhizat açısından güçlendirilecek ve tıp alanındaki gelişmeler yakından takip edilerek modern sağlık hizmeti verilecekti. Özellikle perifer hastanelerin de tıbbi donanım açısından yüksek standartlara getirilmesi sağlanacak ve böylece halka yerinde sağlık hizmeti verilerek, merkez hastanedeki aşırı yığılma ve iş yükü azaltılacaktı. Bu hastaneler yüksek standartlara ulaştırıldı mı? Merkez hastanedeki aşırı yığılma azaltıldı mı?
6. Sağlık Bakanlığı’na bağlı 5 hastane ve sağlık merkezleri ile İlaç ve Eczacılık Dairesi’nde otomasyon sisteminin tam kapasite kullanımı sağlanacak; böylece sağlıklı veri akışı, veri depolaması, istatistikî bilgi akışı sağlanacaktır. Polikliniklerde randevulu sisteme geçiş sağlanarak, hastaların muayene olmak için uzun süre bekleme durumları ortadan kaldırılacaktı. Otomasyon sistemi ile özellikle en önemli sorunlardan biri olan kontrolsüz, aşırı ilaç kullanımı, ilaç israfı önlenecek ve sağlıkta ilaç, laboratuvar malzemeleri ve görüntüleme giderlerinin maliyetleri düşürülerek çok önemli miktarda tasarruf sağlanacaktı. Bu tasarruf sağlandı mı? Mali boyutu ne kadardır? Otomasyon sistemine geçildi mi? Bu otomasyon sisteminin 2004-2009 yılında geçilmeye çalışılan ama mahkemelik olan sistemle ilgisi var mı? Sayıştay Raporu ile belgelenen ve yarısı ödenmiş olan sistem için ödenen para boşuna mı gitmiştir? Ödenmiş olan 1.347.571,35 TL.’yi geri almayı düşünüyor musunuz? Şimdiki sistem için kaç para harcayacaksınız?
7. Hasta Hakları Yasa taslağı en kısa sürede Meclis’ten geçirilerek, sağlık sisteminin hasta merkezli olarak yeniden organize edilmesinin zemini hazırlanacaktı. Bu yasa meclisten geçirildi mi?
8. Sağlıkta finansman sorununu kökten çözecek olmazsa olmaz diye nitelendirdiğimiz Genel Sağlık Sigortası’nın hayata geçirilmesi için gerekli çalışmalar başlatılacak; tüm bireylerin sağlık açısından sigortalanması sağlanarak, gerek kamuda gerekse özel sektörde olmak üzere herkese eşit sağlık hizmeti sunulacaktı. Şu anda ülkemizde bu konuda yaşanan farklılıklar son bulacaktı. Genel Sağlık Sigortası ile ilgili sözler KKTC’nin kuruluşundan bu yana halkımıza verilmektedir. Kesin tarih olarak neyi ön görüyorsunuz?
9. Özel sağlık hizmetlerini düzenleyen yasalar diğer yasalar ile uyumlu ve sinerji oluşturacak şekilde yeniden şekillendirilecekti. Hangi yasalar bu kapsamda ele alındı? Yeniden şekillendirildi mi?
10. Paramedikal sağlık hizmeti verenlerin sağlık sistemindeki yerleri Avrupa Birliği ilkeleri ve vizyonumuza uygun olarak düzenlenecekti. Düzenlendi mi?
11. Acil sağlık hizmetlerinin etkin ve daha kaliteli hale getirilebilmesi için kalıcı kadrolar ve fiziki altyapılar oluşturulacaktı. Kadrolar oluşturuldu ve fiziki altyapılar oluşturuldu mu?
12. Döner sermaye sistemine geçilerek kamu hastanelerinin bütçeleri özerkleştirilmek suretiyle, kamu sağlık servislerinde rekabet ortamı oluşturulacak ve dolayısıyla hizmet kalitesi artırılacaktı. Geçildi mi? Geçilmediyse ne zaman geçilecek?
13. TÜRKAK (Türkiye Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilmiş ve analiz sonuçları dünyanın birçok ülkesinde kabul gören Devlet Laboratuvarı Dairesi, bu yıl alınan hormon tahlil cihazı ile daha da güçlendirilmiştir. Yine bu yıl alınması planlanan gıdalarda Genetiği Değiştirilmiş Organizma tayinleri cihazı ile her türlü analizin yapılması sağlanacaktır. Bununla birlikte gıda güvenliğine ilişkin Sağlık Bakanlığı yetkisinde bulunan hayvansal orijinli olmayan gıdaların, üretiminden son aşamaya kadar denetimleri Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi’ne bağlı gıda mesleği formasyonuna sahip kamu görevlileri tarafından yapılacak; restoran, gıda üretim yerleri ve içme suyu üretim tesisleri etkin bir şekilde, sıklıkla denetlenecekti. Gıda ürünlerinin, üretimden sofraya tüm denetimleri güvenle yapılıyor mu?
14. Hükümetimiz tütün ürünleri tüketiminin azaltılması için çok etkin bir şekilde mücadele kararlılığındadır. Bu kapsamda “Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası” revize edilerek, ülkemizin dumansız, yaşanabilir bir imaja ulaştırılması hedeflenmekteydi. Yasa revize edildi mi? Dumansız imaj hedefine ulaşıldı mı?
15. Fasıl 28 Tüketicinin ve Sağlığının Korunması başlığı altında, Avrupa Birliği ile birlikte yürütülen çalışmalar kapsamında “Bulaşıcı Hastalıklar Yasası, Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Yasa” ile “Kan ve Kan Ürünleri Yasası” tamamlanarak yürürlüğe girmesi sağlanacaktı. Bu yasaların tüzük ve yönetmelikleri hazır mı?
16. Devlet Hastanelerinin donanım olarak güçlendirilmesi yaklaşımı ile Ekim’13 ayında Gazimağusa Devlet Hastanesi’ne, Kasım’13 ayı içerisinde ise Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne birer adet MRI cihazı montesi tamamlanmış olacaktı. Tamamlandı mı?
17. Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nin çok önemli bir sorunu olan park sorunu giderilecek ve çevre düzenlemesi KTMMOB ile işbirliği içerisinde üretilen kararlar doğrultusunda gerçekleştirilecekti. Bu çalışma sonlandırıldı mı? Gerekli verim alındı mı?
18. Hemodiyaliz hastalarını rahatlatmak için Girne Dr. Akçiçek Hastanesi’nde 10 adet hemodiyaliz cihazı kapasiteli, yeni bir hemodiyaliz bölümü hizmete açılacaktı. Açıldı mı?
19. Sağlıkta kısa, orta ve uzun vadeli planlamaları gerçekleştirmek ve sonuçlarını takip edebilmek için Sağlık Şûrası gerçekleştirilip bir vizyon ve stratejik planlama yapılacaktı. Sağlık Çalıştayı sonuçları EYLEM PLANI’NA dönüştürüldü mü? Çalıştaydan çıkan ve gerçekleştirilen herhangi bir sonuç var mı?

Sağlık Bakanlığı bünyesinde, Reform Yönetim Grubu’nda koordine edilecek olan AB ile uyum çalışmaları kapsamında, “Sağlığın Korunması” başlığı altında şu hedefler hayata geçirilecektir:

20. Sağlığın korunması faslı kapsamında AB mevzuatına uyum çalışmaları yürütülecekti. Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nda ilgili AB mevzuatına uyumun sağlanması için gerekli yasa değişiklikleri hazırlanıp yürürlüğe konulacaktı. Yasanın etkin kullanımının sağlanması için idari yapı güçlendirilecekti. Bu vaatler yapıldı mı?
21. AB mevzuatına uyumlu olarak hazırlanmış olan kan ve kan bileşenleri mevzuatı yürürlüğe konulacaktı ve mevzuatın uygulanması için ihtiyaç duyulan idari yapılanma için Yataklı Tedavi Kurumlar Dairesi Teşkilat Yasası’nda değişiklik yapılacaktı. Bu değişiklikler yapıldı mı?
22. Bulaşıcı Hastalıklar mevzuatının hazırlanmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir ve bulaşıcı hastalıklar açısından etkin bir çalışma ortamı oluşturulması için laboratuvar kapasitesi geliştirilecekti. Mevzuat hazırlandı mı?
23. Hücre, doku ve organ nakli konusunda AB mevzuatına uyumlu olarak hazırlanan yasa taslağının yasallaşmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir ve söz konusu mevzuatın uygulaması için tüzüklerin kaleme alınması ve gerekli olan idari yapının oluşturulması için çalışmalar yapılacaktı. Hazırlanan taslağın yasalaştığı bilinmektedir. Tüzüklerin son durumu nedir?
24. Bakanlar Kurulu Kararı ile verilen yurtiçi ve yurtdışı sağlık katkılarını azaltmayı ya da ortadan kaldırmayı düşünür müsünüz?

Yukarıdaki soruları bakanlığa yazılı olarak da göndereceğim. 12/2006 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Yasası çerçevesinde ve yasal süresi içerisinde cevabınızı bekliyorum. Cevaplarınızı kamuoyu ile de paylaşacağım. Çalışmalarınızda başarılar dilerim.