• BIST 10081
  • Altın 2951.437
  • Dolar 34.6593
  • Euro 36.8557
  • Lefkoşa 10 °C
  • Mağusa 9 °C
  • Girne 16 °C
  • Güzelyurt 7 °C
  • İskele 9 °C
  • İstanbul 10 °C
  • Ankara 4 °C

İstihbarata Fransız Kalmak

Burak ÇİFLİKLİ

Şair Juvenal tarafından ortaya atılan Quis custodiet ipsos custodes? (Gözcüleri kim gözetleyecek?) sorusu hala geçerliliğini korumakta. İstihbarat örgütlerinin denetimi; yürütülen faaliyetlerin demokratik meşruluğunu ve insan hakları ihlallerinin önlenmesini sağlamanın yanında istihbaratın kalitesini ve verimliliğini arttırmada da önemli bir rol oynuyor. Yani iyi denetlenen bir istihbarat örgütünün başarısı da artıyor. Paris'te yaşanan terör saldırısının ardından gelin olaya farklı bir açıdan yaklaşalım ve Fransız istihbaratının bu saldırıları önlemekteki başarısızlığına, Fransa'daki denetim mekanizmalarını mercek altına alarak açıklama getirmeye çalışalım. Öncelikle önemli bir denetleme kanalı olan yasama denetimini ele alalım. 2007 yılına kadar Fransa'da yasamanın istihbarat örgütlerine yönelik elinde her hangi bir denetim aracı bulunmamaktaydı. 2007 yılında kurulan komisyon (DPR) ile zayıf da olsa bu denetim başlatıldı. Komisyonda partilere meclisteki sandalye sayıları ile orantılı kontenjan ayrılmakta. Komisyon istihbarat topluluğunun faaliyetlerini, bütçelerini ve harcamalarını denetlemekle görevli. Komisyonun istihbarat servislerinden bilgi ve belge isteme yetkisi olsa da istihbarat servislerinin bu talepleri cevaplama zorunluluğu bulunmamakta. Fransa'da vatandaşların istihbarat servislerine bilgi edinme hakkı kapsamında soru sorma hakkı da bulunmakta; fakat tahmin edebileceğiniz gibi istihbarat servislerinin bu talepleri de karşılama zorunluluğu bulunmuyor. Yargı denetimine baktığımızda ise Fransa'da istihbarat topluluğunun faaliyetleri her ne kadar bağımsız mahkemeler tarafından denetlenebiliyor gözükse de İngiltere'de yetkileri Tahkikat Yetkilerini Düzenleme Yasası (Regulation of Investigatory Powers Act) ile düzenlenmiş Tahkikat Yetkileri Mahkemesi (Investigatory Powers Tribunal) benzeri, alanında uzmanlaşmış bir yargı denetim mekanizması bulunmuyor. *** Görüldüğü üzere Fransız istihbaratı doğru düzgün denetlenmiyor. Sonucu da ortada… Yaşanan terör saldırısı sonrası Wall Street Journal'a konuşan bir hükümet yetkilisinin "Kendimizi kandırmayalım, olanlar tam bir başarısızlık" açıklaması da Fransız istihbaratının içler acısı durumunu gözler önüne seriyor. Fransa örneğinden bu anlamda ders çıkarmak gerekiyor. *** Ders çıkarmak demişken 2013'te gerçekleşen trajikomik bir olay ile bitirelim bu haftaki yazımızı. Wikipedia, bildiğiniz üzere içeriği gönüllüler tarafından hazırlanan ücretsiz bir internet ansiklopedisi. Nisan 2013'te Fransa İç İstihbarat Merkez Müdürlüğü (DCRI), Wikipedia'dan Pierre-sur-Haute askeri radyo istasyonu hakkındaki sayfanın kaldırılmasını talep ediyor. DCRI, Wikipedia'nın bu talebi geri çevirmesi üzerine Fransa'da bulduğu bir gönüllüyü DCRI ofisinde sorguya alıyor ve ilgili sayfadaki içeriği sildiriyor. Olay sonrası içerik bir başka gönüllü tarafından tekrar Wikipedia'ya yükleniyor. Olayın duyulması ile birlikte sayfa sadece o hafta 120000 kişi tarafından ziyaret ediliyor, Wikipedia'nın Fransızca hazırlanmış sayfaları arasında en çok ziyaret edilen sayfası haline geliyor ve sayfa içeriği 30'u aşkın dile çevriliyor.

  • Yorumlar 0
  • Facebook Yorumları 0
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları