Ermenistan ziyaretine bugün başlayan Papa Francesco, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yaptığı konuşmada 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanımladı.
Papa’nın geçen yıl, 1915’in 100. yıldönümü sebebiyle Vatikan’daki San Pietro Bazilikası’nda düzenlediği ayinde "soykırım" sözcüğünü kullanması üzerine Türkiye-Vatikan ilişkilerinde kriz yaşanmıştı.
Türkiye, Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı’yı geri çağırmış, diplomatik çabalar sonucunda Paçacı görevine 10 ay sonra, geçen Şubat ayında dönebilmişti.
Papa'nın Ermenistan ziyareti öncesinde ise Vatikan’dan gelen işaretler Papa’nın bu ziyarette "soykırım" sözcüğünü kullanmaktan kaçınacağı şeklinde yorumlanmıştı.
Vatikan Sözcüsü Peder Federico Lombardi’nin bu sözcükle ilgili bir "siyasi tuzağa düşmek istemediğini" söylemesi ve ardından da önceki gün Papa’nın Ermeni halkına yönelik video mesajında "soykırım" kelimesini kullanmaması, Vatikan’ın Türkiye ile yeniden diplomatik sorun yaşamamak için "ihtiyatlı" davrandığı izlenimini doğurmuştu.
Papa’nın Ermenistan’da yapacağı konuşmanın yazılı metni Vatikan’a akredite gazetecilere önceden dağıtılmış, bu metinde de "soykırım" sözcüğünün yer almadığı, “Metz Yeghern” (Büyük Felaket) teriminin kullanıldığı dikkat çekmişti.
"Metnin dışına çıktı"
Ancak Papa Francesco, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan tarafından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda ağırlanmasının ardından yaptığı konuşmada, yazılı metnin dışına çıkarak 1915 olaylarını "soykırım" olarak niteledi.
Geçen yıl 12 Nisan’da Vatikan’da düzenlediği "Ermeni şehitliğinin 100. yılı için kutsal ayinini" hatırlatan Papa, şöyle devam etti:
"O sırada, sizin halkınızı vuran ve muazzam sayıda insanın ölümüne yol açan Metz Yeghern’in, Büyük Kötülüğün yüzüncü yılı anılıyordu. Bu trajedi, bu soykırım, maalesef geçen yüzyıl yaşanan üzücü bir katliamlar listesinin başlangıcı olmuştur. Bunlar, halkların tümünü imha etmeyi planlamaya varacak derecede faillerin zihnini karartan kabul edilemez ırksal, ideolojik ve dini gerekçeler yüzünden mümkün olabildi. Ne üzücü ki, diğer ikisinde olduğu gibi bu olayda da, büyük uluslararası güçler yüzlerini başka tarafa çevirmişti."
Papa Francesco, 12 Nisan 2015’teki ayininde "Son yüzyılda insanlık 3 büyük trajedi yaşamıştır" diyerek bunlardan ilkinin "genel olarak 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak görülen ve Ermeni halkına karşı yapılan" diğer ikisinin de “Nazizm ve Stalinizm tarafından işlenenler” olduğunu söylemişti.
bbc/t24
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.