Koronavirüs yüzeylerde canlı kalmayı nasıl başarıyor?

Hayvanlarda yaygın olarak bulunan geniş bir virüs ailesi olan koronavirüsler, Amerika'daki CDC'ye (Centers for Disease Control and Prevention) göre zaman zaman hayvanlardan insanlara bulaşarak zoonotik enfeksiyonlara yol açabiliyor.

Daha önceki MERS Koronavirüsü develerden; SARS virüsü misk kedilerinden insanlara bulaşmıştı. Son günlerde Çin'in Wuhan kentindeki salgına yol açan koronavirüsün insanlara hangi hayvandan bulaştığı ise henüz bilinmiyor.

Bu ayın başında The Journal of Hospital Infection dergisinde yayınlanan makalede SARS ve MERS Koronavirüslerinin metal, cam ve plastik gibi cansız yüzeylerde dezenfeksiyon yapılmadığında dokuz gün kadar kalabildiği tespit edildi.

Bu çalışmaya göre sık kullanılan ev temizlik ürünleri ile temizlik anlamlı farklılık yarattı. Ayrıca yüzeylerin yüzde 62-71 etanol, yüzde 0.5 hidrojen peroksit, yüzde 0.1 sodyum hipoklorit gibi dezenfektanlarla veya çamaşır suyunun bir dakika uygulanması ile virüs etkili bir biçimde etkisiz hale getirilebildi.

Yeni korona virüsüne en yakın -yüzde 80 sekans benzerliğine sahip- olan SARS koronavirüsüne ait verilere göre, yüzeylerde kalma oranı beş dakikadan kısa sürelerden başlayarak dokuz güne kadar değişkenlik gösteriyordu. Tabii bu süreler türe, viral titreye ve çevre koşullarına göre değişkenlik gösteriyor. 

CDC, Koronavirüsün daha çok öksürme ve hapşırma ile ortaya çıkan damlacılar ile yayıldığını ve cansız yüzeylerde "düşük canlılığa" sahip olduğunu, yine de COVID-19 denilen yeni korona virüs hakkında öğrenilecek çok şey olduğunu açıkladı. 

CDC'nin websitesindeki açıklamada insanların kontamine yüzeyler ve cisimlere dokunulduktan sonra göz, burun ve ağızlarına dokunarak virüsü alabileceği ifade edilse de virüsün başlıca bulaşma yolunun böyle olmadığı belirtildi. 

Alınması önerilen tedbirler ellerin sık yıkanması, hastalarla temastan kaçınılması, yakın zamanda Çin'e seyahat edenlerin ya da enfeksiyon şüphesi olan insanlarla temas edenlerin evde karantinaya alınmaları şeklinde.