Yakın Doğu Üniversitesi Yakın Doğu Enstitüsü “Avrupa-Akdeniz Bölgesinde bütünleşme
ve demokratikleşme süreçleri çerçevesinde Kuzey Kıbrıs Örneği”Raporunu Yayınladı
Yakın Doğu Üniversitesi Yakın Doğu Enstitüsü (YDE) Müdürü Doç. Dr. Umut Koldaş ve
YDÜ Siyaset Bilimi Bölüm Başkanı ve YDE Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Nur Köprülü
tarafından hazırlanan alan analiz raporuAvrupa-Akdeniz coğrafyasını kapsayan
ülkelerdeki demokratikleşme ve siyasal liberalleşme süreçlerini tarihsel ve sistematik bir
şekilde analiz ederek Kuzey Kıbrıs’ın bu süreçler içinde nerede ve nasıl konumlandığını
irdeliyor.
Yakın Doğu Üniversitesi Yayınları, Yakın Doğu Enstitüsü Raporları Serisinden çıkan ve
editörlüğünü Yakın Doğu Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Umut Koldaş, YDE Baş Danışmanı Ercan
Çitlioğlu ve Yakın Doğu Enstitüsü Projeler ve Bilimsel Yayınlar Koordinatörü Dr. Mustafa
Çıraklı’nın yapmış olduğu rapor, Avrupa-Akdeniz Ortaklığı’na bağlı ülkelerin demokratikleşme
süreçleri ve demokrasi modelleri çerçevesinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC)
hukuki ve fiili konumlanışı konusunda bir modelleme çalışmasını teşkil ediyor.
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nden yapılan açıklamaya göre
YDÜ Yakın Doğu Enstitüsü’nün hazırladığı rapor ilgili kurum kuruluşlara, sivil toplum
örgütlerine, kütüphanelere, Kıbrıs ve Türkiye’deki yabancı misyon şefliklerine de gönderilecek.
Rapora Yakın Doğu Üniversitesi Yakın Doğu Enstitüsü’nün yakindoguenstitusu facebook –
sosyal medya adreslerinden vewww.yde.neu.edu.tr adresli web sayfasından da ulaşılabilecek.
Köprülü: KKTC Nevi Şahsına Münhasır, Farklılaştırılmış Bir Bütünleşme Örneği
AB’nin derinleşme politikaları kapsamında ortaya koyduğu demokrasi anlayışı ve Akdeniz
ülkelerinin siyasal liberalleşme pratiklerinin yerel ve bölgesel dinamikler ile analiz edildiğine
dikkat çeken Yakın Doğu Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Nur Köprülü çalışmadaKıbrıs’ın
1 Mayıs 2004 tarihinde Birliğe tam üye olarak kabul edilmesinin ardından adanın kuzeyinde AB
müktesebatının askıya alınması sonrasında yaşanan önemli gelişmeler yaşandığını belirtti.
Raporda detaylarıyla tartışıldığı üzere Kuzey Kıbrıs-AB ilişkilerinde gelinen aşamaya bağlı
olarak demokratikleşme yönünde ilerleme kaydedilip kaydedilemediği Kıbrıs sorununun devam
ettiği bir süreçte büyük önem taşıdığını vurgulayan Doç Dr. Köprülü, “KKTC’deki
demokratikleşme modeli irdelendiğindeAB’ye üyelik süreci ve adanın kuzeyinin söz konusu
bütünleşmenin de jure olarak ‘dışında’kalması AB’yi Kıbrıs Türk Toplumunun Avrupalılaşması
noktasında farklılaştırılmış bir bütünleşme yolu ile yeni bir sürece doğru yönelttiğini söylemek
yanlış olmayacaktır. AB, bir yandan –özelde Maastricht ve Lizbon Anlaşmaları ile– derinleşme
politikaları kapsamında demokrasiyi ve şeffaf karar alma mekanizmaları ile kurumsallaşmayı
öncelikli bir konuma getirirken, genişleme politikalarını hayata geçirirken benzer normatif
fonksiyonu sarf edememiştir. Zira Kıbrıs sorunu çerçevesinden bakıldığında ada tümüyle AB
kurumları ile bütünleşememiş, hatta nevi şahsına münhasır bir konumlanışa sahip olduğu ifade
edilmektedir” dedi.
Koldaş: Avrupa-Akdeniz Ekseninde Demokratikleşme Ve Demokratikleşememe Süreçlerini
Sistematik Bir Şekilde Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirdik.
Yakın Doğu Üniversitesi Yakın Doğu Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Umut Koldaş raporla ilgili
yaptığı açıklamada Yakın Doğu Enstitüsü’nün aylık bazda çıkardığı araştırma raporlarının bir
yenisini kamuoyunun bilgi ve ilgisine sunduğunu belirtti. Raporun kuramsal derinliği ve güncel
bilgilere dayalı sistematik çözümlemeleriyle bölgedeki demokratikleşme süreçlerini
karşılaştırmalı olarak inceleyip Kuzey Kıbrıs’ı bu bağlamda değerlendirdiğini kaydeden Koldaş “
Avrupa Akdeniz bölgesinde demokrasi model ve süreçlerini etkileyen dinamiklere bakıldığında
bu bölgenin kuzeyi ve güneyi arasında siyasi düzlem, politik kültür ve demokratik değer
yaklaşım ve algıları açısından farklılıkların olduğunu belirtmek yanlış olmaz. Bu bağlamda
kuzeyde çoğunluğunu Avrupa Birliği üye ve aday ülkelerinin oluşturmuş olduğu ülkelerle
güneydeki gerek sosyo-ekonomik gerekse kültürel ve siyasi açıdan farklı bir geçmişe sahip Orta
Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin demokratik model ve uygulama açısından farklı
konumlanışlara ve süreçlere işaret etmektedirler.1990’lı yılların ortasından itibaren Batı Avrupa
merkezli ve rehberlikli bir süreç halini alan bölge demokratikleşmesi ile ilgili geniş bir literatür
söz konusudur . Ülkeler bazında incelendiğinde bölgesel dinamik ve süreçlerin benzerliğine
rağmen demokratikleşme modellerinin yerel dinamik ve engelleri arasında farklılaşmaları
gözlemlemek mümkündür. Bu konuyla ilgili literatürde yaygın farklı demokratikleşme
yaklaşımlarından bahsedilebilir. Bu yaklaşımları göz önünde bulundurarak karşılaştırmalı
analizler sonucu çıkan tablo içinde Kuzey Kıbrıs örneğini irdelemek demokratikleşme süreç ve
modellerinin yerel dinamiklerini ve bunların bölgesel ve uluslararası dinamiklerle olan
etkileşimini anlamak açısından da önemlidir.”dedi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.